Polen ve Çiçek
Bir çiçeğin ‘çiçek tozu’ (polen) ile döllenmesine tozlaşma denir. Çiçeğin çiçek tozları aynı çiçeğin dişi organını döllendirmiş ise, bu ‘dolaysız tozlaşma’dır. Dişi organ, başka bir çiçeğin, ya da kendi cinsinden olduğu halde başka bir kök üzerinde bulunan ayrı çiçeğin tozlarıyla döllenmişse bu da ‘dolaylı tozlaşma’dır.
Çiçek tozları ya rüzgarla havaya serpilip uçar, bir çiçeğe rastlayıncaya kadar havada kalır; ya da böceklerle, kuşlarla bir çiçekten ötekine taşınır. Bunun gibi tozlaşma insan eliyle de kolaylaştırılabilir. Örneğin, hurma ağaçlarının erkek çiçekleri dişi çiçeklerin üzerinde sallayarak çiçeğin daha kolay döllenmesine yardım edilebilir.
Son yıllarda yapılan araştırmalar neticesinde doğadaki tozlaşmanın %70 oranını arılar yapmaktadır. Geriye kalan %30 kısmı ise diğer böcek türleri ve rüzgarlar neticesinde olmaktadır. Polen vitamin değeri çok yüksek bir besin maddesidir ve günümüzde arıcılık sektörü için büyük bir gelir kaynağı olmaktadır.
Arılar çiçeklerden topladıkları polenleri arı kovanı içerisinde bulunan petek gözlerine yerleştirir ve bu sayede yavru gelişimini sürdürür. Günümüzde kullanılan fenni arı kovanı polen tuzaklı yapılabildiği gibi sonrada uçuş deliği önüne takılabilen bazı aparatlar sayesinde arıcı tarafından toplanabilmektedir. Polen bir arı ürünüdür, başka yoldan elde edilemez ancak poleninde çeşitleri vardır. Son yıllarda Çin’den ithal edilen bal olduğu gibi polen de yurdumuza girmektedir ve tüketiciye bir şekilde satılmaktadır. Tüketicinin bu konuda duyarlılık gösterip yerli üretim polenleri tercih etmeleri kendi sağlıkları açısından çok önemlidir. Nedeni ise ülkemiz coğrafyası bitki çeşitliliği bakımından oldukça zengindir ve bir çok ülkede olmayan endemit bitkilerin coğrafyamızda bulunmasıdır.
