Özellikle bu yazımda hobi arıcılık yapanlar için kendi yaptığım bal dinlendirme (kazanı) aparatından ve nasıl yapıldığından bahsedeceğim. Bal dinlendirme nedir?, ne işe yarar? sorularına kısaca cevap verdikten sonra resimde gördüğünüz bu bal dinlendirme tenekesinin kaça mal olduğu ve nasıl yapıldığı hakkında kısa bilgiler sunacağım.
Bal hasat sezonu geldi, bir çok arıcı arılıklarında çadırlarını kurdu ve petekli bal satışına uygun çerçeveleri hariç diğer ballarını bal süzme makinesinda süzdü. Balları satışa sunmak için ve piyasada iyi bir yer edinebilmek için mutlak suretle süzülen bu balları dinlendirmek gerekiyor. Bu işlem bana göre üç kategoride değerlendirilmeli;
- Profosyenel bal satıcıları; bu gurup satış stratejisi olarak süzülen ya da piyasadan satın alınan balları gelişmiş ekipmanlar ile ısıl işleme tabi tutarak balı dinlendiriyor. Burada amaç, marketlerde, raflarda sergilenen balların krıstalize olmaması, bakıldığında daha şeffaf, berrak bir görüntü elde edilmesi içindir. Bu işlem ne kadar doğrudur tartışılıyor, uzmanlar bu yöntemin baldaki bir çok vitaminin yok olduğunu, kısacası vitamin değerinin düştüğünü söylüyor. Bu konuda çok farklı görüşler ileri sürülse de bu tartışmaların daha çok uzayıp gideceği de kesin gibi görülüyor. Bu firmaların çapları dahilinde çok büyük ısıtıcılı bal dinlendirme kazanları mevcuttur.
- Arıcılık mesleğini kendisine iş edinmiş, bu iş ile geçimini sağlayan gurup süzdüğü balları mutlak suretle dinlendirme kazanında bekletiyor. 3 Ya da dört günlük dinlendirmeden sonra ambalaj (kavanoz) yapıp satışa sunuyor. Burada amaç sadece balı dinlendirip, katı maddelerin aşağıya çökmesi, daha hafif maddelerin kazanın üstünde kalmasını sağlamak ve arada ki süzülmüş balın kolay ambalajlanmasıdır. Tabi ki burada madde olarak bahsettiğim şeyler, mum kırıntısı, bal köpüğü vs. süzülme esnasında elekten geçen küçük kırıntılardır. Bu arıcı dostların 6 tenekelik ya da daha büyük normal bal dinlendirme kazanlarında bu işlemi yapmaktadırlar. Bu kazanlar çok yüksek maliyetli değildir, ama hala günümüzde bile 40 yıllık
varillerde bu işi yapanlarında olduğunu unutmamak lazım.
- Hobi arıcılar; en zor kategori budur, bir kazan alayım dese süzdüğü bal içini doldurmaz, almasa balı nasıl dinlendirecek, küçük de olsa sorunlu bir iş. Arıcılığa yeni başlayan bir arkadaş için tasarlayıp kendi el becerimiz ile yaptığımız bal dinlendirme kazanı resimde görülüyor. Bu tenekeden yapılma dinlendirme işi için oldukça ideal. Bir adet bal tenekesi, bir adet batarya ve biraz el becerisi ile eminim bir çok arıcı da bunu yapabilir. Tenekenin tabanının 3 santim üstünden batarya kadar bir delik açtınız mı olay tamamdır. Bu arkadaş sanırım 20 lira gibi bir rakamdan bahsetti, hobi arıcıların bir çoğuna da oldukça uygun bir tasarım.