Sonbahar ayları yağma için en ideal zamandır, ballar sağıldı, doğada nektar azaldı ve arı strese girdi. Peki, yağma nasıl önlenir? yağma için alınacak önlemler nelerdir? yağma esnasında ne yapabilirim? gibi soruların cevabını bu yazımızda sizlerle paylaşacağım.
Öncelikle yağma nedir? bunu bilmek gerekir çünkü, özellikle amatör arıcılar yavru uçuran kovanı bile yağmalanıyor zannediyor. En basit anlatımla kovan önünde yoğun uçuş var ise ve bu uçuş sırasında arıların başları kovana dönük olarak yapılıyor ise bilin ki bu yeni çıkan yavruların antreman uçuşudur. Arılar eğer bir kovanı yağmalıyor ya da yağmalamaya çalışıyor ise kovan uçuş tahtası üstünde ve yerlerde resmen güreş ediyorlardır yani, bire bir ölümüne dövüşüyorlardır. Arı kovanı giriş deliğinde bekleyen nöbetçi arılar ve bu kovanı yağmalamaya gelen arılar arasında ki bu kanlı çarpışma neticesinde, savunma halinde ki zayıf arı kolonisi eğer gerekli tedbirler alınmamış ise kaybetmeye mahkumdur. Bu savaşın neticesinde eğer yağmacı arılar savunmayı yarmış ise, ilk işleri direk kovan içerisine girip ana arıyı öldürmek olacaktır. Sonrası ise malum var ise bal stoklarını alıp kendi kovanlarına taşımak olacaktır ve bütün bu olanlara da arılar yağma yaptı denilir. Önlem alınmaz ise arılık içerisinde ki bir çok kovan da bu şekilde yağmaya uğrayabilir ve korkunç bir son ile karşılaşmak, parasal kayıp, moral bozukluğu bizi bulur.
Arı yağması nasıl önlenir? Özellikle bal sağımından sonra bu yağma olayları meydana gelir ki hemen hemen her arıcı da bunu bilir ve bilmelidir de. Kış için stokladıkları balları onlardan çalmamız ister istemez strese sokar, hırçınlaştırır, şöyle bir düşünürsek hakları da var. Nesillerinin devamı için besin kaynakları olan bal kovan içerisinde olmadığı için huzursuzdurlar ve bir an önce bal stoklamaları gerekmektedir. Arıcılık yapanlar bu stresli zamanı iyi bilmeli ve arılık içerisinde çok titiz çalışmalıdır. Sıcak havada arıları açmamalı, besleme yaparken sağa sola şurup dökmemeli, kovan üstlerinde kek kırıntıları bırakmamalı ve de bu işlemleri akşam üstü, hava kararırken yapmalıdır. Kovan uçuş delikleri daraltılmalı, zayıf koloniler birleştirilmelidir. Güçlü bir arı kolonisinin yağma edilme olasılığı zayıfa göre çok düşüktür, bunu göz önünde bulundurmalı ve ona göre arı birleştirme işlemleri geç kalınmadan yapılmalıdır. Bütün bunların yanında arıcı gözlem yapmalı ve yağmacılık yapan kolonilerini de ıslah etmelidir.
Yağma yapan kovanların tespiti; Bir kovanı yağmalanırken gördünüz mü? o ne korkunç bir şeydir öyle, hele ki amatör iseniz şaşırır kalırsınız, binlerce arı bir kovana çökmüş ve talan ediyorlar. İşte tam bu esnada yapmanız gereken pudra şekerini alıp kovana saldıran arıların üstüne atmak olacaktır. Böylece bu arılar takip edilebilir ve hangi kovan olduğu da rahatlıkla anlaşılabilir. Elbette ki bu yağmacılar komşu arılıktan da gelmiş olabilir ama, ıslah düşünceniz var ise ki, bence olmalı, bu takip işini yapmalısınız.
Yağma olan kovanı nasıl kurtarabilirim? Zor ama imkansız da değil, baktınız yağma var, panik yapmadan besmeleyi çekip kovanın kapağını kapatıp 5 km kadar uzağa götürmek bence tek çare budur. Kovan uçuş deliğini kapatacak şekilde bir sineklik telini gerip kapatabilirseniz ki oldukça zordur, öylece bırakın. Hava tam kararınca bu teli açın, bu kovanın arıları akşam içeri girecektir. Üç gün kapatın sonra açın, bir çare olur mu olabilir. Sirkeli bez ile kovanı silmek, körükle müdahale, yağma yapan arıların üstüne su dökme gibi yöntemler de vardır ama, ben vaktiyle bunlarla bu sorunu çözemedim. Tek çare yağmalanan kovanı yaradana sığınıp 5 km kadar uzağa taşımaktır, bu yöntem de kesin sonuç vermeyebiliyor, bunu da belirtmek isterim.
Bütün bunlardan çıkaracağımız sonuç bence şu; yağmacılığa meyilli arı ırklarından uzak durmak, bal sağımı sonrasında çok titiz çalışmak ve bu yağma olayını mümkün mertebe hiç olmadan engellemektir, olunca tüh be vah be demek sadece üzüntü verir.
Not; Yağma yapan arıların resmini yüklerken bir hata oluştu bu nedenle konuyla alakasız ama yüz güldüren bu ballı petek resmini ekledim, bu istemsiz hatadan dolayı affınıza sığınıyor ve bütün arıcılara 2018 sezonu için şimdiden başarılar diliyorum.